ابزار هدایت به بالای صفحه

شهرستان بشرویه
اطلاعات کلی
کشور	ایران
استان	خراسان جنوبی
سال شهرستان شدن	۱۳۸۷
مردم
جمعیت	۲۳٬۰۴۵ نفر
زبان‌های گفتاری	فارسی
مذهب	شیعه
شهرها
بشرویه
تعداد بخش‌ها
بخش مرکزی، بخش ارسک

شهرستان بشرویه به مرکزیت شهر بشرویه، از شهرستان‌های استان خراسان جنوبی می‌باشد. این شهرستان تا آبان ۱۳۸۷، یکی از بخش‌های شهرستان فردوس بود که در این سال به شهرستان ارتقا پیدا کرد.^[۱]

جمعیت [ویرایش]

جمعیت این شهرستان بر طبق سرشماری سال ۱۳۸۵، برابر با ۲۳٬۰۴۵ نفر است. از این میزان جمعیت، ۹٬۲۶۷ نفر در روستاها و ۱۳٬۷۷۸ نفر در شهر بشرویه ساکن بوده‌اند. ^[۲]

تقسیمات کشوری [ویرایش]

این شهرستان دارای ۲ بخش، ۴ دهستان و یک نقطه شهری است: ^[۳]

• بخش مرکزی با جمعیت ۱۷٬۳۹۰ نفر
  • دهستان کرند
  • دهستان علی جمال

• بخش ارسک با جمعیت ۵٬۶۵۵ نفر
  • دهستان ارسک
  • دهستان رقه

شهرها: بشرویه

جغرافیا و زمین‌شناسی [ویرایش]

این شهرستان از دو قسمت کم وسعت کوهستانی در غرب و پهنه وسیع شمال جنوب و شرق کویر و بیابان و ریگزار تشکیل شده است .

بلندترین نقطه آن روی قله جمال در غرب حوضه یا ۲۴۴۵ متر ارتفاع از سطح دریا و پست‌ترین نقطه آن در کویر نمک با ۷۶۹ متر ارتفاع از سطح دریا قرار دارد .

رشته کوه شتران در غرب، این شهرستان را از شهرستان طبس جدا می‌کند. دیگر ارتفاعات این منطقه عبارت‌اند از: علی جمال، سرهنگی، کوه سفید، قلعه دختر و دو شاخ.

در شرق منطقه ریگزارهایی وجود دارد که ارتفاع آنها به ۴۰ تا ۵۰ متر می‌رسد.

کویر بجستان (کویر نمک) با وسعت بیش از ۲۵۰ هزار هکتار در شمال این منطقه قرار دارد. بیشتر آب‌های سطحی منطقه در فصل بارندگی به این کویر می‌ریزند.

حوضه آبریز دشت بشرویه در حد فاصل بین توده لوت در شرق و کوههای شتری (حوضه آبریز دشت طبس) در غرب واقع شده است. قدیمی‌ترین سازند شناخته‌شده در این حوضه از آهک و دولومیت دوران دوم زمین‌شناسی تشکیل شده و در ارتفاعات شمال تا شمال شرق آن رخنمون دارد.

دوران دوم زمین‌شناسی از شیل و ماسه سنگ، آهک دولومیت تشکیل شده و در ارتفاعات جنوبی و غربی منطقه یافت می‌شود سازندهای آهکی ریفی به دلیل داشتن فضاهای خالی در پیوند با منابع زیرزمینی حائز اهمیت است .

سازندهای دوران سوم عمدتاً از سنگهای آذرین بیرونی و در بلندیهای شرق حوضه و حاشیه ارتفاعات غربی رخنمون دارد .

رسوبات دوران چهارم شامل رسوبات آبرفتی تشکیل دهنده سفره آب زیرزمینی ومخروط افکنه‌ها در مناطق کم ارتفاع حوضه گسترش دارند .

اقلیم [ویرایش]

آب و هوای منطقه خشک و کویری است. حداکثر و حداقل مطلق درجه حرارت هوا در ایستگاه بشرویه ۴۷ و ۱۲- درجه سانتی‌گراد گزارش شده است. روستاهای شمال بشرویه گرم‌ترند و روستاهای غربی و جنوب غربی که ارتفاع بیشتری دارند از درجه حرارت ملایم‌تری برخوردارند .

بارندگی در این منطقه بیشتر از اوایل آبان‌ماه شروع می‌شود و حداکثر تا نیمه اردیبهشت ادامه دارد. از آن به بعد به ندرت باران می‌بارد. متوسط بارندگی در این منطقه ۱۱۰ میلی متر در سال می‌باشد .

آب [ویرایش]

منطقه رودخانه دائمی ندارد و چند رود فصلی که پس از بارندگی روانابها و سیلاب در آن‌ها جریان می‌یابد عبارت‌اند از:

• رودخانه قلعه واقی:از ارتفاعات جنوب شرقی سرچشمه می‌گیرد و به طرف شمال جریان داشته و به کویر نمک می‌ریزد.

• رودخانه ریسو: از ارتفاعات جنوب سرچشمه گرفته در مسیر شمالی به رودخانه واقی پیوسته با آن کال نمک را بوجود می‌آورند.

• رودخانه فتح‌آباد: از ارتفاعات کوه جمال شروع در نزدیکی روستای فتح‌آباد وارد دشت بشرویه می‌شود.

• کال اصفاک: از بلندیهای قرانجیری واقع در غرب منطقه شروع می‌شود و در نزدیکی روستای اصفاک به کال نمک می‌پیوندد. سیلاب این کال در تغذیه سفره آب زیرزمینی نقش دارد.

• کالشور فردوس: از شرق وارد دشت بشرویه می‌شود و پس ازعبور از شرق روستای نیگنان به کویر نمک می‌ریزد.

آب مورد نیاز کشاورزی این منطقه از قنات، چشمه و چاه تامین می‌شود. طبق آمار موجود در حال حاضر تعداد ۲۰۲ حلقه چاه عمیق ۱۲ حلقه چاه نیمه عمیق ۱۳۳ رشته قنات و ۸۲ چشمه در منطقه وجود دارد که سالیانه حدود ۲۳۶ میلیون متر مکعب آب از زیرزمین استخراج می‌گردد.

پوشش گیاهـی [ویرایش]

گیاهان این منطقه از گونه‌های پرطاقت مانند درمنه، تاغ و اسکمبیل می‌باشد. در کوههای شتری تعدادی درختان جنگلی چون انجیر، پسته کوهی، بادام کوهی و گردو وجود دارد. با توجه به گسترش کویر و نمک‌زار و شنزار در منطقه مراتع آن فقیر است و پوشش گیاهی بصورت تنک مشاهده می‌شود. گیاهان داروئی و صنعتی چون کتیرا، انغوزه، زیره سیاه و بارهنگ از دیگر گیاهان این منطقه می‌باشد .

پانویس [ویرایش]

منابع [ویرایش]

• وب‌گاه کویرهای ایران

پیوند به بیرون [ویرایش]

• پایگاه جامع اطلاع رسانی شهرستان بشرویه
• پایگاه همایش ملی کویر نوردی ایران